حوضخانه رستم بیگ مهاباد یکی از آثار تاریخی ارزشمند این شهر است که به سبب بی‌توجهی‌های صورت گرفته توسط مسئولین، در معرض خطر تخریب قرار دارد. بنابرین در این مطلب از فروشگاه معماری دیسامگ، به ارائه پاورپوینت مرمت حوضخانه رستم بیگ مهاباد در قالب ۸۱ اسلاید می‌پردازیم.
موقعیت بنا:
مهاباد به عنوان یکی از شهرهای زیبای ایران، در جنوب استان آذربایجان غربی واقع شده است. با استناد به شواهد تاریخی، تاریخ تأسیس این شهر، چهارصد سال قبل و زمان حکومت شاه اسماعیل صفویی می‌باشد. شهرستان مهاباد با توجه به سابقه تاریخی که دارد هنر و معماری ارزشمندی در ادوار مختلف از خود به یادگار گذاشته است. من‌جمله اهم این آثار می توان به مسجد جامع، حمام میرزا رسول، کاروانسرای سیمون، ساختمان‌های تاریخی رحیم زاده و ایوبیان و چند حوضخانه اشاره کرد. در بین حوضخانههای موجود در شهر مهاباد، حوضخانه رستم بیگ با معماری ممتاز و نادرش از جلوه‌های بجا مانده دوران قاجار می‌باشد. بنای حوضخانه در خیابان صلاح‌الدین شرقی، کوچه قاضی‌زاده واقع شده است.
تاریخچه حوضخانه رستم بیگ:
حوضخانه رستم بیگ به عنوان یک اثر نادر و قابل توجه در شهر تاریخی مهاباد ساخته شده است که در بین دو حوضخانه دیگر به نام‌های شاه درویش و عباس آقا به زیبایی خودنمایی می‌کند. بنا در سال ۱۲۳۰ هجری قمری به دستور رستم بیگ که از نوادگان شیخ حیدر پدربزرگ معروف بوده ساخته شده است. بنای حوضخانه در ۱۲ بهمن سال ۱۳۸۱ خورشیدی به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در سال ۱۳۷۸ خورشیدی نیز مورد بازسازی قرارگرفته است.
مطالب پیشنهادی:
معماری حوضخانه رستم بیگ:
حوض‌خانه‌ها در واقع محلی جهت وضو گرفتن بوده‌اند و معمولاً از یک نوع معماری پیروی می‌کردند، به طوری که همانند معماری آتشکده‌ها دارای یک معماری ساده، بنای چهارگوش گنبد دار و یک حوض در وسط بوده‌اند. حوض‌خانه‌ها معمولاً در مکانی احداث می‌شده‌اند که آب یک رشته قنات به صورت دائمی از آنجا عبورکند و سیستم عملکرد به این صورت بوده که آب از یک طرف وارد حوضخانه و داخل حوض جاری می‌شده و سپس از طرف دیگر خارج می‌شده است. در اطراف بنا نیز فضای سبز و درختان جهت ایجاد محیطی مطبوع وجود داشته‌اند.
معماری بنای حوضخانه رستم بیگ به سبک معماری سنتی ایرانی ساخته شده است. جهت ورود به حوضخانه، ابتدا با گذر از دو پله وارد فضای کوچکی تحت عنوان کفش کن می‌شویم و پس از آن فضای وضوخانه است که حوضی به شکل مربع‌مستطیل در وسط آن قرار دارد. در انتها نیز فضایی وجود دارد که برخی آن محل را فضای نماز خواندن می‌دانند. بنای حوضخانه یک طبقه و به صورت یک چهارطاقی گنبد دار است که دارای یک داریگاه به سمت شمال می‌باشد. درایگاه نمای شمالی با سقف طاقی از نوع پنج و هفت تند به همراه دو طاق‌نما در طرفینش به شکل کاملاً قرینه ساخته شده است. ازجمله تزئینات موجود در نما، قسمت بالای سردر می‌باشد که در آن آجر به صورت کله راسته استفاده شده است.
مصالح مورد استفاده در بنای حوضخانه رستم بیگی سنگ، آجر چهارگوش قرمز، ملات گچ و خاک و موزاییک می‌باشد. زیرسازی بنا جهت افزایش مقاومت سازه‌ای از سنگ‌های صاف و صیقلی تا ارتفاع ۹۰ سانتی‌متر و دیوارهای باربر از آجر و کف بنا موزاییک‌کاری شده است. گنبد بنا نیز توسط آجرهای قرمز رنگ مربع به شکل دورچین و تک پوسته ساخته شده است. همچنین در داخل جهت ساخت گنبد از گوشه سازی‌ها به شکل کاربندی به زیبایی بهره گرفته‌اند. گنبد علاوه بر پوشش نهایی بام وظیفه روشنایی فضای داخل حوضخانه را نیز بر عهده داشته است به طوری که روشنایی توسط چهار روزن که در چهار طراف گنبد تعبیه شده‌اند تامین می‌شده است.
طبق شواهد موجود، به دلیل اینکه در آن دوران جمعیت کمی در محل ساکن بوده‌اند از همین فضای حوضخانه به عنوان مسجدی کوچک استفاده می‌شده است. این بنا با ویژگی‌های منحصربه‌فردش تاکنون در مناطق دیگر به جز شهر بوکان ملاحظه نشده است که نشان از توجه و اهمیت ویژه ساکنین این منطقه به آب به عنوان یک عنصر مقدس و پاکداشت آن جهت پاک گشتن نمازگزار است.
عناوین اصلی و سرفصل‌های پاورپوینت مرمت حوضخانه رستم بیگ:
فصل اول: شناخت
- موقعیت جغرافیایی استان آذربایجان‌غربی
- تاریخ استان
- جغرافیا
- موقعیت جغرافیایی شهرستان مهاباد
- تاریخ مهاباد
- بررسی وضعیت اقلیمی شهرستان مهاباد
- ارتفاع از سطح دریا
- توپولوژی و ژئوگرافی و ژئومرفولوژی منطقه مهاباد
- میزان حرارت
- تعداد روزهای یخبندان
- میزان بارندگی
- جغرافیای طبیعی
- محلات و معابر
- موقعیت مکانی برخی از آثار تاریخی مهاباد بر روی نقشه شهر
- معرفی برخی از آثار تاریخی مهاباد
- مسجد جامع مهاباد
- مقبره بداق سلطان
- حمام میرزا رسول
- حمام لج مهاباد
- ساختمان تاریخی رحیم زاده
- حوض خانه شاه درویش
- گور دخمه فخریگاه
فصل دوم: شناخت بنا
- چکیده
- آب در معماری ایرانی
- الف) آب در معماری پیش از اسلام
- ب) آب در معمارب دوران اسلامی
- ج)آب در فرهنگ ایرانی
- جایگاه حوض در معماری ایرانی
- معماری خاص آب
- حوضخانه ها
- گونه شناسی حوض خانه های مهاباد
- حوضخانه شاه درویش
- نقشه موقعیت مکانی حوضخانههای مهاباد
- پلان و مقطع حوضخانه شاه درویش مهاباد
- پلان و مقطع حوضخانه عباس آقا مهاباد
- حوضخانه رستم بیگ
- معرفی بنا
- کلیات
- کاربری
- سازماندهی فضایی
- نور
- تناسبات معماری
- تزئینات
- نیروهای وارده بر بنا
- تأسیسات حرارتی و برودتی
- الحاقات و حذفیات
- سیستم آبرسانی
- گنبد
- گوشه سازی
- تأثیر جهان بینی در شکل‌گیری بنا
- قاب تئوری و قاب فیزیکی
- نقش بنا در بافت اطراف
- نقش بنا در منطقه
- سیستم حرکت آب در این بنا
- نقشه دسترسی ها
- پلان ، نما و مقطع از بنا
فصل سوم: آسیب شناسی
- آسیب شناسی
پاورپوینت مرمت حوضخانه رستم بیگ مهاباد برای نخستین بار و به طور اختصاصی، توسط فروشگاه معماری دیسامگ و در قالب ۸۱ اسلاید تهیه و تدوین شده است و هم اکنون در اختیار شما عزیزان قرار دارد. شما با خرید و دانلود مرمت حوضخانه رستم بیگ یکی از بهترین منابعی جهت آسیب شناسی و مرمت حوضخانه رستم بیگ مهاباد را در دست خواهید داشت که می‌تواند به عنوان یک پروژه مرمت فوق‌العاده نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
