پاورپوینت تحلیل مسجد جامع اصفهان (پلان اتوکدی، نما و برش)

مسجد جامع اصفهان یکی از مهم‌ترین مساجد تاریخی ایران به شمار می‌رود که به سبب قدمت و معماری بی‌بدیل خود شهرت دارد. بنابرین در این مطلب از فروشگاه معماری دیسامگ، به ارائه پاورپوینت تحلیل مسجد جامع اصفهان در قالب ۵۰ اسلاید به همراه پلان اتوکدی، نما و برش می‌پردازیم.

موقعیت مسجد جامع اصفهان:

اصفهان، شهری واقع در دامنه‌های کوه‌های زاگرس و فلات مرکزی ایران است. این شهر با سابقه کهن تاریخی و فرهنگی خود، عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن را یدک می‌کشد. به دلیل وجود شاهکارهای متعدد هنر ومعماری از ادوار مختلف تاریخ، اصفهان با عنوان نصف جهان نیز شناخته می‌شود. من جمله اهم آثار تاریخی اصفهان می‌توان از خانه‌های باشکوه، بازارهای سرپوشیده، پل‌ها، کاخ‌ها و همچنین مساجد متعدد نام برد. لکن در بین آثار معماری به جای مانده در این شهر، مساجد با معماری خارق العاده و بی نظیرشان خودنمایی می‌کنند. این بین مسجد جامع اصفهان که در جوار بازار کهنه و ضلع غربی خیابان هاتف اصفهان قرار دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

تاریخچه مسجد جامع اصفهان:

مسجد جامع اصفهان به عنوان بخشی از یک مجموعه عظیم، با نام مسجد عتیق نیز شناخته می‌شود. این بنا در طول تاریخ شاهد تحولات و دگرگونی‌های بسیاری بوده است و شواهد تاریخی خبر از ساخت بنای اولیه این مسجد در زمان پیش از اسلام و ساسانیان می‌دهد. مسجد جامع اصفهان در شیوه خراسانی به شکل طرح شبستان ستون دار بنیان نهاده شد و بعدها در شیوه رازی به چهار ایوانی بدل گشت. این بنای فاخر در امروزه در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.

معماری مسجد جامع اصفهان:

مسجد جامع اصفهان دربرگیرنده بخش‌های مختلفی نظیر صحنی بزرگ به شکل چهار ایوان، مدرسه مظفری، شبستان ها، گنبد نظام‌الملک، گنبد تاج‌الملک و محراب معروف الجایتو است. با این حال شهرت فعلی بنای مسجد جامع اصفهان، مرهون حضور چهار ایوان در صحن اصلی و نیز گنبدهای آن می‌باشد. گنبدخانه ضلع جنوبی صحن در سال ۴۷۲ هجری، در زمان حکومت ملکشاه سلجوقی به دستور خواجه نظام‌الملک احداث شده است و ایوان جنوبی معروف به صفه صاحب، بخشی الحاقی به شمار می‌رود. شایان ذکر است که این بنای گنبد دارمسجد جامع اصفهان به صورت مستقل و چهار طرف آزاد طراحی و ساخته شده است.

گنبد جنوبی مسجد جامع اصفهان که گنبد نظام الملک خوانده می شود، دهانه‌ای به عرض ۱۵ متر دارد که با گوشه سازی ترمبه پتکانه ساخته شده است و وجود دو مناره الحاقی، بر اهمیت این بخش از مسجد تاکید دارد. در ضلع شمالی صحن، ایوانی معروف به «صفه درویش» قرار دارد که گنبدی در بالای آن به نام تاج الملک با پلان آتشکده، قرینه با گنبد نظالم الملک  در مقابل آن ساخته شده است. این گنبدخانه با ارتفاع ۱۹.۵ متر و قطر ۱۰.۵ متر بسیار زیبا اجرا شده است، گنبد آن دوپوسته می باشدکه فقط پوسته زیرین آن باقی مانده و به نام گنبد خاکی شناخته می‌شود. این گنبد از حیث زیبایی، ارزنده‌تر و خوش تناسب تر از گنبد جنوبی است.

مسجد جامع اصفهان از چهار ایوانی بهره می‌برد که در دوره‌های مختلف تاریخی مختلف به صحن اصلی اضافه شده‌اند. با این حال در ابتدا تنها یک ایوان (ایوان جنوبی) وجود داشته است و ایوان‌های دیگر بعدها به آن اضافه شده‌اند. به این صورت که ایوان شمالی معروف به “صفه درویش” با کاشیکاری‌های مربوط به عهد صفوی، با پلانی عریض‌تر و کوتاهتر نسبت به بقیه ایوان‌ها، ایوان غربی معروف به “صفه استاد”، با کاشیکاری های اصیل دوره سلجوقی، و ایوان شرقی، معروف به “صفه شاگرد”، با تزئینات آجری وسنگ مرمر یکپارچه نفیس مربوط به دوره سلجوقی است. ایوان‌ها، راه ارتباطی به صحن مسجد، شبستان‌ها و تالارهای پیرامونشان هستند و به وسیله مقرنس‌کاری تزیین شده‌اند.

از فضاهای دیگر مسجد جامع اصفهان، شبستان‌های آن هستند. در ضلع جنوب شرقی مجموعه، شبستانی وجود دارد که به دستور شاه عباس اول ساخته شده است و یه سبب برخورداری از ستون‌های فراوان به چهل ستون شهرت دارد.. شبستان بعدی، شبستان بیت الشتا با ۵۰ متر طول و ۲۵ متر عرض است که در ضلع غربی مسجد جامع اصفهان قرار دارد و جهت برگزاری نماز در زمستان مورد استفاده قرار می‌گرفته‌ است. این فضا با طاق های خیمه مانند خود بر روی ستون‌های کم ارتفاع استوار است

در ضلع شمالی ایوان غربی، شبستانی کوچکی وجود دارد که به دستور الجایتو، فرمانروای ایلخانی، ساخته شده است و مشهورترین محراب مجموعه، محراب الجایتو، در آن قرار دارد. این محراب دارای تناسبات و گچ‌بری‌های نفیس به هنرمندی استاد حیدر است که به شکل خط نوشته و گل و بته به همراه کتیبه‌ای مستطیل شکل و مرکب از شکوفه‌های گل طراحی شده است. منبر منبت کاری شده زیبایی نیز در این مسجد وجود دارد که بسیار قابل توجه است.

صحن مسجد جامع اصفهان از دو حوضی بهره می‌برد که یکی به شکل مربع است و در مرکز آن قرار دارد. در قسمت بالای این حوض، سکویی متشکل از چهار ستون جاخوش کرده است که به منظور ایجاد سایه در تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. حوض دوم به شکل چند ضلعی ساخته شده است و در قسمت شمالی میانسرا قرار دارد. امروزه مسجد جامع اصفهان به سبب زیبایی‌های بی‌بدیل خود، در زمره ارزشمندترین مساجد تاریخی قرار دارد و همه ساله افراد زیادی را از سراسر جهان به سوی خود جذب می‌کند.

اسکرین‌شات پلان مسجد جامع اصفهان:

پلان‌های ترسیمی مسجد جامع اصفهان:

• پلان مسجد جامع اصفهان
• نما
• برش

عناوین اصلی و سرفصل‌های پاورپوینت تحلیل مسجد جامع اصفهان:

• سیر تحول مسجد جامع اصفهان 
• گنبد خواجه نظام الملک 
• نمای بیرونی گنبد نظام الملک 
• گنبد تاج الملک 
• نمای بیرونی گنبد 
• شبستان چهل ستونی 
• شبستان بیت الشتا 
• میانسرا 
• محراب اولجاتیو 
• ایوان شرقی 
• مقرنس کاری‌های سقف ایوان شرقی 
• مدرسه مجاور ایوان شرقی 
• ایوان غربی 
• سقف ایوان غربی 
• تالار اولجایتو 
• ایوان شمالی 
• ایوان جنوبی 
• مقرنس کاری‌های سقف ایوان جنوبی 
• فضای چهار پایه روی حوض 
• منابع 

پاورپوینت تحلیل مسجد جامع اصفهان، برای نخستین بار و به طور اختصاصی، توسط فروشگاه معماری دیسامگ و در قالب ۵۰ اسلاید به همراه پلان اتوکدی، نما و برش تهیه و تدوین شده است و هم اکنون در اختیار شما عزیزان قرار دارد. شما با خرید و دانلود پاورپوینت تحلیل مسجد جامع اصفهان یکی از بهترین منابعی جهت مطالعه این مسجد تاریخی ارزشمند را در دست خواهید داشت که می‌تواند به عنوان یک پروژه دانشجویی فوق‌العاده نیز مورد استفاده قرار بگیرد.